แผนที่ (MAP)
แผนที่โลก
ตัวอย่างการแสดงลักษณะทางกายภาพของโลก ออกมาเป็นระนาบสองมิติ
แผนที่โลกในปี
ค.ศ. 1500 ซึ่งยังไม่มีใครรู้ขนาดของทวีปอย่างแน่ชัด
แผนที่ คือ
รูปภาพอย่างง่ายซึ่งจำลองบริเวณบริเวณหนึ่ง
และมีการแสดงความสัมพันธ์ระหว่างองค์ประกอบต่างๆ เช่น วัตถุ หรือบริเวณย่อยๆ
ที่อยู่ในบริเวณนั้น
แผนที่มักเป็นรูปสองมิติซึ่งแสดงระยะห่างระหว่างจุดสองจุดในบริเวณหนึ่งๆ
อย่างถูกต้องตามหลักเรขาคณิต ยกตัวอย่างเช่น แผนที่ทางภูมิศาสตร์ นอกจากนี้
เรายังสามารถวาดแผนที่แสดงคุณสมบัติของบริเวณต่างๆ บนพื้นโลก เช่น
ความหนาแน่นของประชากร ความสูง เป็นต้น
องค์ประกอบของแผนที่
สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ สิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น
ภูมิประเทศแบบต่างๆ ป่าไม้ ปริมาณน้ำฝน และสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้น เช่น
ที่ตั้งของเมือง เส้นทางคมนาคม พื้นที่เพาะปลูก โดยมีองค์ประกอบที่สำคัญ ดังนี้
1.
ชื่อแผนที่ เป็นสิ่งที่มีความจำเป็นสำหรับให้ผู้ใช้ได้ทราบว่าเป็นแผนที่เรื่องอะไร
แสดงรายละเอียดอะไรบ้าง เพื่อให้ผู้ใช้ได้อย่างถูกต้อง และตรงความต้องการ
โดยปกติชื่อแผนที่จะมีคำอธิบายเพิ่มเติมแสดงไว้ด้วย เช่น
แผนที่ประเทศไทยแสดงเนื้อที่ป่าไม้
แผนที่ระเทศไทยแสดงการแบ่งภาคและเขตจังหวัดเป็นต้น
2.
ขอบระวาง แผนที่ทุกชนิดจะมีขอบระวาง ซึ่งเป็นขอบเขตของพื้นที่ในภูมิประเทศที่แสดงบนแผนที่แผ่นนั้น
มักจะแสดงด้วยเส้นขนานเพื่อแสดงตำแหน่งละติจูดกับเส้นเมริเดียนเพื่อแสดง
ตำแหน่งลองจิจูด และจะแสดงตัวเลขเพื่อบอกค่าพิกัดภูมิศาสตร์ของตำแหน่งต่างๆ
3
.ทิศทาง มีความสำคัญต่อการค้นหาตำแหน่งที่ตั้งของสิ่งต่างๆ โดยในสมัยโบราณใช้วิธีดูทิศทางตามการขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ในเวลากลางวัน
และการดูทิศทางของดาวเหนือในเวลากลางคืน ต่อมามีการประดิษฐ์เข็มทิศ
ซึ่งเป็นเครื่องมือช่วยในการหาทิศขึ้น
เนื่องจากเข็มของเข็มทิศจะชี้ไปทางทิศเหนือตลอดเวลา
การใช้ทิศทางในแผนที่ประกอบกับเข็มทิศ หรือการสังเกตดวงอาทิตย์และดาวเหนือจึงช่วยให้เราสามารถเดินทางไปยังสถานที่
ที่เราต้องการได้ ในแผนที่จะต้องมีภาพเข็มทิศหรือลูกศรชี้ไปทางทิศเหนือเสมอ
ถ้าหากแผนที่ใดไม่ได้กำหนดภาพเข็มทิศหรือลูกศรไว้
ก็ให้ใจว่าด้านบานของแผนที่คือทิศเหนือ
4.
สัญลักษณ์ เป็นเครื่องหมายที่ใช้แทนสิ่งต่างๆ ในภูมิประเทศจริง
เพื่อช่วยให้ผู้ใช้สามารถอ่าและแปลความหมายจากแผนที่ได้อย่างถูกต้อง
ทั้งนี้ในแผนที่จะต้องมีคำอธิบายสัญลักษณ์ประกอบไว้ด้วยเสมอ
ประเภท
แผนที่สามารถแบ่งออกตามลักษณะการแสดงผล
แผนที่กายภาพ
เป็นแผนที่แสดงลักษณะทางภูมิศาสตร์เป็นหลัก
แผนที่รัฐกิจ
เป็นแผนที่เน้นการแสดงเขตการปกครองเป็นหลัก
แผนที่เศรษฐกิจ
แสดงเขตอุตสาหกรรม การเกษตร การประมง และทรัพยากรธรรมชาติ
แผนที่ธรณีวิทยา
(geologic map) แผนที่แสดงชั้นหิน
แผนที่เฉพาะเรื่อง
(thematic map) แสดงที่ตั้งของสิ่งหนึ่งสิ่งใด
หรือกลุ่มใดเป็นการเฉพาะ เช่นแผนที่แสดงสถานที่ท่องเที่ยว
แผนที่แสดงที่ตั้งบริษัท-ห้าง-ร้าน
อ้างอิง
ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
แผนที่โลกแห่งแฮรฟอร์ด
แหล่งข้อมูลอื่น
http://th.wikipedia.org/wiki
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น